Për të qëndruar relevant, traditat religjioze duhet të trajtojnë pyetje shumëvjeçare me të cilat përballet njerëzimi- jo thjesht ato rreth dashurisë, bukurisë dhe jetës, por gjithashtu edhe ato rreth ekzistencës të së keqes, fatkeqësisë dhe vuajtjeve të pamerituara. Kjo është një pyetje e përgjithshme- megjithëse jo e frikshme- se "pse gjërat e këqija u ndodhin njerëzve të mirë." Një stuhi vjen dhe shkatërron të gjitha shtëpitë. Fëmijët vdesin nga uria. Një cunam prek Azinë dhe qindra mijëra zhduken. Familjet jetojnë në kampe refugjatësh ose nën zaptim për gjenerata me radhë, dhe mjerimi i tyre nuk ka fund. Gjenocidet ndodhin, ndërsa bota hesht. Ku është Zoti në të gjithë këto ngjarje? Kjo pyetje teston vetë limitet e të kuptuarit të njeriut, dhe asnjë person i dhembshëm nuk mundet e as nuk do të nxitojë për një përgjigje të shpejtë.

 

Duhet një pauzë dhe reflektim mbi masën e vuajtjeve, në të gjithë nivelet. Ku është Zoti kur ndodhin gjërat e këqija? Për shiitët në veçanti, është jetike t‘i përgjigjemi kësaj pyetje duke marrë parasysh ngjarjet e tmerrshme të Qerbelasë. Shpesh ndodh kështu me vuajtjet e pamerituara. Ikonat e krishtera si Martin Luther King Jr. përshkruajnë vuajtjet e tyre personale dhe të përbashkëta me ato të Jezu Krishtit duke u kujtuar bashkëkohësve të tyre se asgjë nuk do të jetë më shpenguese se vuajtjet e pamerituara.

 

Shiizmi i hershëm gjithashtu duhej të përballej me këtë pyetje: Si mundej një Zot i drejtë dhe i dhembshur të shikonte masakrën e nipit të dashur dhe pjesëtarëve të familjes së Profetit? Si mundej që i njëjti Zot që dërgoi Profetin Muhamed si mëshirë për të gjithë krijesat të heshtë kur pasuesit e të njëjtit Profet ngritën kokat e prera të anëtarëve të familjes së Profetit? Ku ishte Zoti në të gjitha këto?

 

 Shiitët përfundimisht vendosën se Zoti ishte i pranishëm, por njerëzimi jo. Në traktatet e kujdesshme teologjike, si ai i I‟tighadat al-Imamija (―Besimi shiit‖), teologët e njohur shiia të shekullit të dhjetë si Shejkh al- Sadugh u morën gjerë e gjatë me këto pyetje. Lufta të tilla teologjike ishin, padyshim, tërësisht të ngjashme me traditat mesjetare të Akuinit, Agustinit dhe Mimonidesit etj. Një teolog i saktë shiit, Shejkh al-Sadugh me kujdes përcaktoi vullnetin dhe dëshirat e Allahut, caqet e përgjegjësisë njerëzore si dhe njohurinë paraprake të Allahut në të gjitha çështjet. (Në ajetin Kur‘anor, kur paganët e hodhën Ibrahimin në zjarr, Zoti urdhëroi që zjarri të ftohet për Ibrahimin, duke e shpëtuar atë.) Me fjalë të tjera, teologu shia donte të pohonte njohurinë paraprake të Allahut, të shfajësojë Zotin nga mëkati i vrasjes së Imam Huseinit dhe vendosi përgjegjësinë drejtpërsëdrejti mbi shpatullat e njeriut.

 

Por, ne themi se Zoti dëshironte që mëkati i mëkatarëve duhet të dallojë nga bindja e atyre që binden...Dhe ne besojmë se vullneti i Zotit ishte që vdekja e Huseinit duhet të jetë një mëkat kundër Tij, pra e kundërta e bindjes.

 

 Në të vërtetë, pjesë e mësimit etik të shiizmit është të përballë njerëzimin me dështimin e tij për të kryengritur: dështimi i ngritjes jo vetëm për Huseinin historik, por për të gjithë Huseinet e botës. Këtu shiizmi shndërrohet në një ftesë për t‘iu përgjigjur klithmave të heshtura të të gjithë të dëbuarve dhe të margjinalizuarve të botës. Një përgjigje e hershme në traditën shiite ndaj tragjedisë së Qerbelasë ishte një lëvizje ―pendimi‖ e njohur is Tawwabun. Rreth tre mijë prej këtyre të penduarve u ngritën në të njëjtin qytet të Kufës që fillimisht kishin kërkuar dhe pritën ndihmën e Huseinit dhe më pas, në një mënyrë frikacake,dështuan të ngrihen në mbështetje të tij. Diçka rreth sakrificës së Huseinit i mënjanoi ata nga vetë qëndrimi i letargjisë së tyre morale dhe kozmike. Kjo ishte përfundimisht një prej masave të suksesit të një figure tragjike si Huseini për të kuptuar fuqinë e një force shpirtërore që përballet me fuqinë brutale të ushtrisë së pandjeshme. Arena e shpirtit ka aftësinë të lëvizë ata të cilët frikësohen dhe në rastin e Huseinit kjo fuqi morale shtrihet përgjatë shekujve. Ashtu siç një autor shiia ka deklaruar, është e pamundur të dihet shtrirja e plotë e ndikimit të kryengritjes së Huseinit, pikërisht ngaqë ai ngriti krye. Nëse ai nuk do të ngrihej, ne do të kishim parë transformimin e plotë të islamit në një monarki arabe, tërësisht të ndarë nga mëshira e Profetit. Pra, le të reflektojmë në mënyrat divergjente sipas të cilave myslimanët suni dhe shiia kanë arritur t‘i japin kuptim tranzicionit nga vdekja e Muhamedit (s.a.s) tek kryengritja e Huseinit, e cila ishte njëkohësisht një dështim politik dhe një sukses shpirtëror.