Portal - Shiaithna asheri
  • Home
  • Të njihemi me Profetin (S)
  • Tefsiri i Kuranit
  • Pastaj u orientova
  • Me ata qe jane te sinqerte
  • Al muraxh'at
  • Pyetini të diturit
  • Shiat,ndjekësit e vërtetë
  • Kulme Të Fjalës
  • Kontakt

Të Kujtuarit e Profetit Nëpërmjet Arteve

 

Pejgamberi është përkujtuar në mënyra të ndryshme përgjatë shekujve. Një ndër mënyrat më të prekshme ka qenë nëpërmjet një tradite artistike të njohur që quhej Hilya (ose Hilye në turqisht). Fjala Hilya thjesht do të thotë orendi dhe praktika ka qenë një mënyrë e bukur për të zbukuruar kujtimin e Profetit. Në traditën osmane që lulëzoi në Turqi dhe Evropën Juglindore, u bë zakon të vizatohej në një dorëshkrim mjaft të ndriçuar një përshkrim i bukur i Muhamedit (s.a.s), duke detajuar trupin dhe qëndrimet e tij. Ka versione paksa të ndryshme në lidhje me atë që gdhendej aty. Një version raporton një traditë nga Aliu:

 

 Ai ishte njeriu më bujar në zemrën e tij, më i sinqerti i tyre në fjalime, më i buti në karakter dhe më fisniku në origjinë. Çdokush që e shikonte atë menjëherë mrekullohej, dhe secili që merrte nga dituria e tij e donte atë. Njëri që e përshkruante Profetin tha se kurrë nuk kishte parë ndonjë si ai, para tij apo pas tij. Paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të.

O Zot, dërgo paqe e shpëtim për Muhamedin (s.a.s), robin tënd, Profetin tënd dhe të Dërguarin tënd, Profetin e paarsimuar dhe për familjen e tij dhe pasuesit e tij.

 

 Ajo që është e veçantë rreth këtyre shpjegimeve, të cilat janë kaligrafikisht të shkruara në qendër të medaljoneve të Hilyave, është lavdërimi i pamjes fizike të Muhamedit (s.a.s) si dhe cilësive të tij. Ata gjithashtu ftojnë lexuesin (ose shikuesin) të lidhen me Profetin nëpërmjet dërgimit të lutjeve tradicionale të bekimit mbi të. Një version paksa ndryshe nga përshkrimet rreth Muhamedit (s.a.s) shpesh të gjendura në qendër të Hilyave vjen nga Umm Ma‘bad, një grua beduinë të cilën Profeti e kishte takuar gjatë udhëtimit të tij në Medinë. Ajo madje tregon më me detaje bukurinë e pamjes së Profetit:

 

Unë pashë një burrë, të pastër e të dëlirë, me një fytyrë të bukur e pamje të mirë. Ai nuk ishte shumë i dobët, e as shumë i vogël në kokë e qafë. Ai ishte i hijshëm e elegant, me sy të zinj e qerpik të dendur. Kishte një zë të fuqishëm dhe qafë të gjatë. Mjekra e tij ishte e dendur dhe vetullat i kishte në formë të bukur harku të ngjitura së bashku. Kur ishte i heshtur, ai ishte serioz dhe me dinjitet, ndërsa kur fliste, lavdia ngrihej dhe e pushtonte atë. Nga larg, ai ishte mashkulli më i bukur dhe më i hijshmi, ndërsa nga afër ai ishte më i ëmbli dhe më i dashuri. Ai fliste bukur, por nuk ishte i papërfillshëm. Fjalimi i tij ishte një varg me ujëvare margaritarësh, i matur në mënyrë që askush nuk humbte durimin për shkak të gjatësisë e askush nuk mund ta sfidonte ngaqë ishte i shkurtër . 

 

Shembujt e Hilyas të sjell këtu janë kryesisht të rafinuar. Përshkrimi i Profetit mbush qendrën e medaljonit. I shkruar në dorëshkrim të gjerë në të gjitha Hilyat është një ajet Kur‘anor që vlerëson natyrën fisnike të Profetit, “E Ne të dërguam ty (Muhammed) vetëm si mëshirë për të gjitha krijesat” (Kur‘an 21:107), që duket në të dy hilyat e paraqitura këtu, një nga një koleksion turk dhe një tjetër nga një artist mysliman amerikan. Nganjëherë përdoren edhe ajete të tjera Kur‘anore që paraqesin lavdërimet e Allahut ndaj Profetit: “Vërtet, ti je në një shkallë të lartë të moralit!” (Kur‘an 68:4).

 

 Këto vargje përmbledhin atë që Carl Ernst mjaft bukur e ka përshkruar si ―lavdinë e Muhamedit (s.a.s)‖- arsyetimin se Profeti ka qenë gjithnjë në qendër të devotshmërisë myslimane. Këto ajete shërbejnë si një funksion i rëndësishëm në lejimin e besimtarëve të imagjinojnë të dyja bukurinë fizike si dhe cilësitë fisnike të Profetit pa pasur nevojë t‘u drejtohemi përshkrimeve fizike. Kur filluan debatet mbi karikaturat daneze në vitin 2005, shumë ekspertë dhe disa myslimanë- deklaruan se myslimanët nuk e kanë përshkruar kurrë pamjen e Profetit. Kjo nuk është e vërtetë: Myslimanët në Indi, Afganistan, Persi dhe Turqi në të vërtetë kanë një traditë të përshkrimit të profetëve të ndryshëm, duke përfshirë edhe Muhamedin (s.a.s), në miniatura, siç mund të duket edhe në këtë shembull.

 

Megjithatë, Hilya si një zhanër u përhap përtej kontekstit të oborrit mbretëror dhe u paraqit në xhami, tempuj dhe ndërtesa të tjera fetare pikërisht për faktin se nuk ka përfshirë një imazh fizik.

 

Qëkur Muhamedi triumfoi në marrjen e Mekës dhe pastrimin e Qabes nga idhujt, myslimanët kanë pasur tendenca të ndalojnë imazhet e gdhendura në vendet e adhurimit. Për më tepër, dikush mund të thotë se shumica e arteve më të rëndësishme islamike- recitimi i Kur‘anit, kaligrafitë, poezitë përfshijnë gjuhën. Në fund të fundit, a nuk e zbuloi Allahu veten e tij për këtë botë nëpërmjet Fjalës që ishte Kur‘ani? Hilya pothuajse gjithnjë pikturohet në shkrime të mrekullueshme kaligrafike dhe kështu kombinon estetikën me devocionalen- ende një karakteristikë tjetër e spiritualitetit islamik, në të cilën forma dhe funksioni mbeten të ndërthurua përjetësisht.

 

 

  • Hyrje
  • “Problemi Muhamedan”
  • Fantazmat e polemikave mesjetare
  • Polemikat ndaj Muhamedit sot
  • Burimet rreth jetës së Profetit
  • Muhamedi Profeti Biblik
  • Si flasin njerëzit me tradita besimesh të ndryshme me njëri-tjetrin?
  • Muhamedi i kujt?
  • Mes Muhamedit dhe Kujtimit të Muhamedit: Lind një profet
  • Si ti drejtohemi Profetit Muhamed (S)
  • KAPITULLI I PARË
  • KAPITULLI I DYTË
  • KAPITULLI I TRETË
  • KAPITULLI I KATËRT
  • KAPITULLI I PESTË
  • KAPITULLI I GJASHTË
    • Jehona e lavdisë së Muhamedit (s.a.s)
    • Muhamedi, Eric Clapton dhe Historia e Lejlës dhe Mexhnunit
    • Sjelljet e bekuara, trupi i bekuar, kujtimi i bekuar
    • Të Kujtuarit e Profetit Nëpërmjet Arteve
    • Dija e Haditheve si Trashëgimi
    • Përkushtimi ndaj Muhamedit (s.a.s)
    • Përkujtimi dhe diskutimi rreth Profetit sot
    • Çfarë Do të Bënte Muhamedi?
    • Kujtimi i Muhamedit (s.a.s) për Ata që Nuk e Kanë Parë Kurrë Atë
    • Çfarë do të Bënte Muhamedi Sot?

kërkim

Bosanski

About | Cookie Policy | Sitemap
https://www.jetamuslimane.com/ është portali slamik i cila është e pavarur dhe nuk përfaqëson pikëpamjet e asnjë institucioni, organizate, shoqate apo fondacioni zyrtar © 2025
Log out | Edit
  • Home
    • Kush jan shiithna asheri?
    • Kush i ndau muslimanët në shiitë dhe sunitë... Omer ibn Hattabi apo Abdullah ibn Sebe?
    • Pse s’u përmbahen Shī‘itët Medhhebeve të Shumicës?
    • Ehli sunneti dhe shkatërrimi i sunetit
    • Profet i pashkoluar i cili mesoi dhe edukoi popuj
    • Ehli suneti vel xhemati dhe dashuria ndaj Ehli Bejtit
    • Hatixhja - Nëna e besimtarëve
    • Aisha bint Ebi Bekr "Nëna e besimtarëve"
    • Ummi Seleme - Nëna e besimtarëve
    • Më e mira bashkëshortja e Profetit (s)
  • Të njihemi me Profetin (S)
    • Hyrje
    • “Problemi Muhamedan”
    • Fantazmat e polemikave mesjetare
    • Polemikat ndaj Muhamedit sot
    • Burimet rreth jetës së Profetit
    • Muhamedi Profeti Biblik
    • Si flasin njerëzit me tradita besimesh të ndryshme me njëri-tjetrin?
    • Muhamedi i kujt?
    • Mes Muhamedit dhe Kujtimit të Muhamedit: Lind një profet
    • Si ti drejtohemi Profetit Muhamed (S)
    • KAPITULLI I PARË
      • Bota para Muhamedit (s.a.s)
      • Arabia para islamike: Vazhdimësi apo Shkëputje?
      • Shkretëtira, Tregtia dhe Devetë
      • Klani dhe besnikëritë fisnore, poezia, dhe nderimet
      • E vërteta kundrejt injorancës:
      • Politeizmi në Arabinë Para Islamike
      • Pikëpamja e arabëve para islamikë rreth Zotit
      • Çifutët dhe të krishterët në Arabinë para islamike
      • Gjurmët e Monoteizmit të Ibrahimit në Arabinë Para Islamike
      • Jehona e Ibrahimit dhe Emrat e Zotit
    • KAPITULLI I DYTË
      • Revolucioni Muhamedan
      • Revolucioni si Transformim i Zemrës
      • Lëvizja e parë: Në Malin e Dritës dhe Kthimi
      • Lëvizja e dytë: Miraxhi dhe Kthimi
      • Lëvizja e tretë: Hixhreti
      • Muhamedi, Hipokritët, Çifutët dhe Paganët
      • Jeta familjare e Muhamedit (s.a.s)
      • Kthimi në Mekë
      • Kompletimi i pëlqimit të Allahut
      • Kthimi në shtëpi
    • KAPITULLI I TRETË
      • Lartësimi i Muhamedit (s.a.s): Ballë për ballë me Zotin
      • Shkalla e Jakubit dhe Miraxhi i Muhamedit (s.a.s)
      • Nga Meka në Jerusalem dhe Takimi me Profetët
      • Zgjedhja mes Qumështit dhe Verës dhe Xhevahirit të Brendshëm të Natyrës Primitive
      • Vizita e Muhamedit (s.a.s) në parajsë dhe në ferr
      • Takimi i drejtpërdrejtë me Zotin
      • Takimi me Zotin (apo Xhebrailin) ballë për ballë
      • Vështrimet tradicionale të takimit të Muhamedit (s.a.s) me Zotin
      • Tregimet Mistike të Ngjitjes në Gjurmët e Muhamedit (s.a.s)
      • Kthimi tek njerëzimi
    • KAPITULLI I KATËRT
      • Islami si një traditë Ibrahimiane
      • Islami si profeci universal
      • Islami dhe Ithtarët e Librit
      • Kur’ani dhe Ithtarët e Librit sot
    • KAPITULLI I PESTË
      • Jeta pas Profetit
      • Ndarja mes medhhebit suni dhe shia
      • Vdekja e Profetit
      • Zgjedhja e Ebu Bekrit si Kalifi i Parë Suni
      • Emërimi i Omarit si Kalifi i Dytë Suni
      • Zgjedhja e Aliut si Kalifi i Katërt Suni dhe Imami i Parë Shiia
      • Nga Aliu tek Huseini
      • Përkujtimi i Huseinit
      • Ku ishte/është Zoti në Qerbela?
      • Idealizmi i “Pararadhësve të Drejtë” në islamin suni
      • A është Përçarja Brenda Islamit e Përhershme?
    • KAPITULLI I GJASHTË
      • Jehona e lavdisë së Muhamedit (s.a.s)
      • Muhamedi, Eric Clapton dhe Historia e Lejlës dhe Mexhnunit
      • Sjelljet e bekuara, trupi i bekuar, kujtimi i bekuar
      • Të Kujtuarit e Profetit Nëpërmjet Arteve
      • Dija e Haditheve si Trashëgimi
      • Përkushtimi ndaj Muhamedit (s.a.s)
      • Përkujtimi dhe diskutimi rreth Profetit sot
      • Çfarë Do të Bënte Muhamedi?
      • Kujtimi i Muhamedit (s.a.s) për Ata që Nuk e Kanë Parë Kurrë Atë
      • Çfarë do të Bënte Muhamedi Sot?
  • Tefsiri i Kuranit
    • Ehli bejti ne Kur'an
    • Parathënie
    • Sahabet në Kuran
    • Gjendjet e sahabeve gjatë kohës sa ishte në jetë i Dërguari (s.a.v.).
    • Kush janë Ehli Bejti?
    • Ehli Bejti në hadithe
    • Kurani dhe Ehli Bejti
    • Lexues të nderuar
    • Disa të dhëna të rëndësishme për librin e tefsiri
    • Pikëpamja jonë në lidhje me Kuranin:
    • Shiitët dhe Mosndryshimi i Kur’anit Famëlartë
  • Pastaj u orientova
  • Me ata qe jane te sinqerte
  • Al muraxh'at
  • Pyetini të diturit
  • Shiat,ndjekësit e vërtetë
  • Kulme Të Fjalës
    • Fjalë për Botimin e Parë
    • Thënie
    • Letra
    • Ligjërata
  • Kontakt
  • Scroll to top