Është e natyrshme që me kalimin e kohës të projektohet mënyra sipas të cilës historia ka trajtuar fazat e mëparshme dhe është përpjekur vazhdimisht të shikojë tendencat e mëvonshme si të pashmangshme. Megjithatë, pjesë e detyrës së historianit është të lërë hapur mundësitë e shumta dhe njëkohësisht të plotësojë errësirën. Është gabim që të pranohen mënyrat në të cilat traditat e mëvonshme sunnite dhe shiite janë kapur pas polemikave dhe kanë projektuar atë histori në vetë jetën e Profetit. Në fakt, edhe në vetë jetën e Profetit ne i gjejmë të gjithë pasuesit të mbledhur pranë tij, të cilët më vonë do të qëndronin në anët e ndryshme (madje edhe në beteja). Në kohën e Profetit Muhamed, ka qenë mjaft e lehtë të zgjidhen mosmarrëveshjet, pasi udhëheqja në këtë komunitet karizmatik ishte e bazuar në shpalljen e Zotit dhe në vetë shembullin e virtytshëm të Muhamedit (s.a.s).
Por si e përjetuan komunitetet karizmatike vdekjen e një figure frymëzuese si Profetit? Do të ketë qenë e vështirë në çdo aspekt për pasuesit e Muhamedit (s.a.s) për të përgatitur veten e tyre për vdekjen e tij, një ngjarje që i janë referuar si "mbylljen e portës së mëshirës." Ata shpesh do të kujtonin se Kur‘ani e ka cilësuar Muhamedin ‗mëshirë për të gjithë universin" (Kur‘an 21:107).
Në shumë kohëra dhe vende, qeniet njerëzore kanë qenë më të ndikuara nga njerëzit e prekshëm të Zotit sesa nga vetë Zoti i pranishëm, por i padukshëm. Kështu, madje edhe disa prej atyre të cilët kanë qenë të afërt me Muhamedin, si Omari (i cili do të bëhej pasardhësi i dytë i Profetit në traditën sunite), nuk pranonin të besojnë se një person si Muhamedi mund të kishte vdekur dhe përkundrazi besonin që Muhamedi duhet të ketë shkuar pranë Zotit, ashtu siç Musai kishte vajtur në malin Sinai për të qenë me Zotin dhe do të kthehej pas dyzet ditësh.
Vetëm kur Ebu Bekri (babi i bashkëshortes së Muhamedit (s.a.s), Aishes si dhe pasardhësi i parë i Muhamedit (s.a.s) në traditën sunite) vajti për të parë Profetin dhe vërejti se, ashtu siç të gjithë qeniet e tjera të vdekshme, edhe Muhamedi kishte ndërruar jetë. Ebu Bekri puthi fytyrën e Profetit dhe tha: ―Ti je më i dashur për mua sesa vetë babi dhe nëna ime. Ti ke shijuar vdekjen që Zoti ka caktuar.
Pastaj, Ebu Bekri qetësoi Omarin dhe mblodhi komunitetin e tij pranë vetes. Ai iu lut Allahut dhe pastaj tha: O njerëz! Ai që adhuron Muhamedin, më të vërtetë Muhamedi ka vdekur. Por, çdokush që adhuron Allahun, me të vërtetë Allahu është Gjallë, i Pavdekshëm.3 Ebu Bekri më pas recitoi për të pranishmit ajetin e mëposhtëm nga Kur‘ani, një ajet që mesa duket kishte si synim të përgatiste komunitetin për jetën pas Muhamedit (s.a.s): “Muhamedi nuk është tjetër vetëm se i dërguar. Edhe përpara tij pati të dërguar (që vdiqën ose u vranë). E nëse ai vdes ose mbytet, a do të ktheheshit ju prapa (nga feja ose lufta)?
E kushdo që kthehet prapa, ai nuk i bën dëm Allahut aspak, kurse Allahu do t'i shpërblejë mirënjohësit.” (Kur‘an 3:144) Madje edhe atë të cilët ishin të afërt me Profetin thanë se deri në atë moment, ata nuk e kishin imagjinuar kurrë se këto ajete do t‘i referohenin vdekjes aktuale të Muhamedit (s.a.s). Madje edhe i Dërguari i Allahut duhej të përfundonte ciklin e ekzistencës së tij tokësore. Ndoshta në momente të tilla, ajo që secili nga ne mund të bëjmë është thjesht t‘i kujtojmë vetes se Zoti i Muhamedit (s.a.s), Ibrahimit, Isait dhe Zoti i Musait është i Përjetshëm, i Pavdekshëm.
Nëse dërgimi poshtë i çdo profeti është parë në islam si hapje e portës së mëshirës, atëherë vdekja e secilit profet është e shoqëruar gjithashtu me hidhërim. Um Ajmani, e cila vajtoi për vdekjen e Muhamedit (s.a.s) tha: "Nuk e di nëse ai ka shkuar tek ai vend, që është më i mirë për të se kjo botë? Por, unë vajtoj për lajmet e qiellit që tashmë u shkëputën nga ne."